Rumların “Afrodit” hamlesine KKTC’den tepki

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Dışişleri Bakanlığı, Güney Kıbrıs’ın tek yanlı ilan ettiği Münhasır Ekonomik Bölgesi (MEB) içindeki 12'nci parselde sondaj hazırlıklarına ilişkin faaliyet yapmak için "Seyir Duyurusu" yayınlaması hakkında açıklama yaptı.

Rum basını, Shell ve NewMed Energy şirketleri ortaklığı adına operasyonel şirket olarak faaliyet yürüten Chevron şirketinin, 12 numaralı parseldeki “Afrodit” doğal gaz yatağında ikinci doğrulama sondajını yapmaya hazırlandığını yazmıştı. “Stena Forth” isimli sondaj gemisinin bu hafta sonuna kadar sondaj yapılacak noktada sabitlenmesi ve çalışmaya başlamasının beklendi, söz konusu geminin çalışmalarının 2-3 ay sürmesinin beklendiği ifade edilmişti.

Dışişleri Bakanlığı, sondaj hazırlığı yapılan bu alanın KKTC adına Bakanlar Kurulu’nun petrol ve doğal gaz arama faaliyetleri gerçekleştirmesi için Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na ruhsatlandırılan alanla çakıştığını kaydetti.

Açıklamada, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin Doğu Akdeniz’deki gerginliği artırma pahasına sürdürdüğü tek yanlı faaliyetlerinin Bakanlık tarafından yakından takip edildiği ifade edilerek, tüm uyarılara rağmen Rum yönetiminin Doğu Akdeniz’deki tek yanlı faaliyetlerini sürdürmekte ısrarcı olduğu ve bölgedeki gerginliği yükselttiği vurgulandı.

Kıbrıs Türk halkının Kıbrıs adasının ortak sahibi olarak Ada üzerinde ve çevresindeki tüm doğal kaynaklarda eşit hakkı bulunduğuna dikkat çekildi.

“GÜNEY KIBRIS RUM YÖNETİMİ, ADADAKİ STATÜKODAN FAYDA SAĞLAMAKTA ISRAR ETMEKTEDİR”

KKTC’nin konunun diyalog ve işbirliği yoluyla çözülmesini tercih ettiğini her fırsatta dile getirildiğine işaret edilen açıklamada,  2011, 2012 ve 2019 yıllarında ve son olarak 1 Temmuz 2022 tarihinde bölgedeki hidrokarbonlarla ilgili Rum tarafına kapsamlı öneriler sunulduğu hatırlatıldı.

Bu önerilere rağmen GKRY’nin Kıbrıs Türk halkının müktesep haklarını gasp etmek pahasına faaliyetlerine devam ederek adadaki statükodan fayda sağlamakta ısrar ettiği belirtilen açıklamada, “Güney Kıbrıs Rum yönetiminin bu uzlaşmaz ve hakimiyetçi zihniyetinin uluslararası toplum tarafından artık görülmesi gerekmektedir.” denildi.

Açıklamada şunlar kaydedildi:

“Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin hidrokarbon kaynaklarına ilişkin kapsamlı işbirliği önerisinin yanı sıra Garantör ülke Anavatan Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de hidrokarbonlar konusunda ilgili tüm tarafların katılımı ile kapsamlı bir konferans düzenlenmesi önerisi de hala masadadır. Bu vesileyle, diplomasi ve uzlaşma çağrımızı bir kez daha yineliyoruz. Ancak bilinmelidir ki, Rum yönetimi ısrarcı tek yanlı faaliyetlerine devam ettikçe, Türkiye Cumhuriyeti ile birlikte, meşru hak ve çıkarlarımızı korumak için gerekli tedbirleri almaya ve olabilecek tüm adımları atmaya devam edeceğiz.”

TÜRKİYE TANIMIYOR

Türkiye, Rumların 13 parsele böldüğü söz konusu MEB'i ve yaptığı anlaşmaları tanımıyor.

GKRY tarafından ilan edilen sözde MEB parsellerinden, Kıbrıs'ın güneybatı açıklarındaki 1, 4, 5, 6, 7 numaralı parseller Türk kıta sahanlığı; 2, 3, 8, 9, 12 ve 13 numaralı parseller de KKTC'nin hak iddia ettiği alanlarla çakışıyor.

Bölgede yalnızca sözde 10'uncu ve 11'inci parsellerde çakışma meydana gelmiyor.

GYÖ'LER VE İŞ BİRLİĞİ ÖNERİLERİ

Dönemin Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis, 23 Mayıs 2022 tarihinde Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’a 6 sayfalık "Güven Yaratıcı Önlemler" teklifini içeren mektup iletmişti. 

Cumhurbaşkanlığı'ndan verilen yanıtta ise, Kıbrıs'ta iki taraf arasındaki güvenin yaratılmasına dair adımların, ancak iki tarafın egemen eşitlik ve eşit statü olarak tanımlanan müktesep haklarına dayalı olarak eşit fayda sağlayacak yeni, yaratıcı ve gerçekçi öneriler temelinde görüşülebileceği vurgulanmıştı.

Rum tarafının yeniden gündeme taşıdığı GYÖ'ler, Kapalı Maraş karşılığında, Ercan’ın Birleşmiş Milletler, Mağusa Limanı’nın Avrupa Birliği denetiminde uluslararası faaliyetlere açılmasını içeriyor.

Kıbrıs Türk tarafı ise buna karşılık "iki devletli çözüm" temelinde Rum yönetimine 1 Temmuz 2022'de, "hidrokarbon", "elektrik", "yenilenebilir enerji" ve "su" konularında iş birliği önerileri sunmuş, 8 Temmuz 2022'de ise önerilerini "29 mayınlı alanın temizlenmesi" ve "düzensiz göçle mücadele" konuları ile genişletmişti.

HİDROKARBON ÖNERİSİ NELER İÇERİYOR?

Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, 1 Temmuz 2022 tarihinde sunduğu iş birliği önerileri arasında yer alan "hidrokarbon" başlığı ile ilgili şu detayları paylaşmıştı.

"Biz Kıbrıs Türk tarafı olarak krizlerin çözümü için hep diplomasi yolunu seçtik. Bu anlayışla iki tarafa da ait olduğu ilgili tüm kesimlerce kabul edilen hidrokarbon kaynaklarına ilişkin iş birliği irademizin teyidi olarak Rum liderliğine yeni bir öneri yapmış bulunuyorum. Hatırlanacağı üzere 2011, 2012 ve nihayetinde 13 Temmuz 2019 tarihinde konuya dair iş birliği önerilerimiz masaya konmuştu. Halen masada olan bu önerilerimizin genel kuralını, iki tarafa da ait olan ada etrafındaki doğal kaynakların araştırılması, çıkarılması, kullanılması ve pazarlanması da dahil yönetilmesine ilişkin olarak, eşit sayıda ve eşitlik temelinde, BM gözetiminde, iki tarafın yetkili makamlarından temsilcilerin katılımıyla kurulacak bir komiteyle bu kaynaklara dair iki rızayla ortak karar alınması mekanizması oluşturmaktır. Bugün verdiğimiz önerimizde, bir açılım daha yaparak bahse konu iş birliği mekanizmanın kurulmasını müteakip, süreç içerisinde bir safhada halihazırda iki tarafın ayrı ayrı sözleşme imzaladığı şirketlerin de yetkilendirilerek bu mekanizmaya dahil edilebileceğini söylüyoruz. Bu önemli açılım, Rum tarafının ileri sürmekte olduğu kaygı ve gerekçeleri de ortadan kaldırmaktadır."