Su gelmezse bahçeler kuruyacak

2016 Yılı Ticaret Dairesi İhracat verilerine göre Narenciye ihracatında yaşanan düşüş dikkat çekti.  Narenciye Üreticiler Birliği Başkanı Turgut Akçın 2008’den sonra düzenli olarak rekoltede ve rekolteye bağlı olarak ihracatta düşüş yaşandığını söyledi. Akçın,  “Bunun sebebi de yer altı sularının tükenmesi ve normal sulamanın yapılamamasından kaynaklanıyor” dedi.

Güzelyurt’ta üreticinin özellikle su bağlamında çok sıkıntılı olduğunun altını çizen Akçın, “Yer altı suları bitmiş, deniz suyu Güzelyurt’un içlerine kadar geldi, Lefke yoluna kadar uzandı. Dolayısıyla bu su gelmezse bahçelerin yüzde 50’si kuruyacaktır” şeklinde konuştu.

Türkiye’de Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu ile görüştüklerini ve suyun gelmesi için söz aldıklarını söyleyen Akçın, “Fiyat olarak Çukurova’daki fiyat olan yıllık dönüm başı 25 TL’nin Güzelyurt bahçelerine de uygulanmasını istedik” diye konuştu

Eniz ORAKCIOĞLU

2016 Yılı Ticaret Dairesi İhracat verilerine göre Narenciye ihracatında da birçok kalemde olduğu gibi düşüş yaşandı. 2015 yılında 19 Milyon 881 bin dolar (68 Milyon 540 bin TL) Türkiye ve 3’üncü dünya ülkelerine ihracat söz konusuyken 2016’da yüzde 7’lik düşüşle 17 Milyon 816 bin dolar (63 Milyon 603 bin TL) ihracat gerçekleştirildi. Kuzey Kıbrıs Narenciye Üreticiler Birliği Başkanı Turgut Akçın ise veriler üzerine Yeni Bakış’a konuşarak 2008’den beridir bu düşüşün gerçekleştiğini ve bunun sebebinin ise su kaynaklarının azalmasından dolayı rekoltenin düşmesine bağladı.

Her yıl narenciye ihracatında düşüş

2012 ile 2016 yılı arasındaki Narenciye ihracatında her yıl biraz daha düşüş yaşandığı verilerle ortaya konmakta 2012 yılında 26 milyon 278 bin dolar ülkeye girerken, bu rakam her yıl biraz daha düşerek 2016 yılında 17 milyon 816 bin dolar olarak belirlendi. Tüm bu 6 yıl içerisinde yüzde 25 artış 2015 de yaşandığı da gözemlendi.

“2008’den sonra rekoltede düzenli düşüş yaşandı”

Kuzey Kıbrıs Narenciye Üreticiler Birliği Başkanı Turgut Akçın, 2008’den sonra düzenli olarak rekoltede ve rekolteye bağlı olarak ihracatta düşüş yaşandığını söyleyerek, “Bunun sebebi de yer altı sularının tükenmesi ve normal sulamanın yapılamamasından kaynaklanıyor. 2016 yılında 2015 raporlarına göre ihracatta yüzde 7’lik düşüş 2017’de yüzde 50’lere varacaktır. Çünkü bu sene Valensiya da 50 bin ton civarında bir rekolte elde edildi” şeklinde konuştu.

“Sıkıntı satışta değil, rekoltede”

Esas sıkıntının ihracatta değil üretimde yaşandığını söyleyen Akçın, “Özellikle bu seneye baktığınızda Türkiye ve 3’üncü dünya ülkelerinde don olayı yaşandı. Bunun yanında bu yıl İran kapısı da ihracata açıldı. Dolayısıyla satışta bir sıkıntı yaşanmadı, yaşanan sıkıntı rekoltede ve verimdedir” diye konuştu.

“Su gelmezse bahçeler kuruyacak”

Akçın; sözlerine şu şekilde devam ettik, “Geçen hafta KKTC Tarım Bakanı Nazım Çavuşoğlu vesilesiyle Türkiye’de Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu ile görüştük. Eroğlu ile görüşmemizde 5-10 gün içinde Türkiye’den gelen suyun Güzelyurt Narenciye bahçelerine verilmesi için çalışmaların başlayacağı sözünü aldık. Biz birlikler olarak Türkiye’ye giderek temaslarda bulunduk ve ne kadar zor durumda olduğumuz anlattık. Bunun yanında KKTC Hükümetin elinin kolunun bağlı olduğunu ve ne teknik nede ekonomik yönden imkânlarının olmadığını da dile getirdik.  Diğer bir taraftan da bahçelere Türkiye’den 2017 sonuna ya da 2018 başına yani sulama sezonuna bu su gelmezse bahçelerin yüzde 50’ye yakının kuruyacağını söyledik. Kısacası sıkıntılarımızın tümünü dile getirdik.

Güzelyurt’ta üreticinin özellikle su bağlamında çok sıkıntılı olduğunun altını çizerek, “Yer altı suları bitmiş, deniz suyu Güzelyurt’un içlerine kadar geldi, Lefke yoluna kadar uzandı. Dolayısıyla bu su gelmezse bahçelerin kurtarılması mümkün görünmüyor.”

“Fiyat’ın 25 TL yıllık dönüm başına olmasını istedik”

Akçın, sözlerine şu şekilde son verdi; “Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu ile bahçelere verilmesi söz konusu olan suyun ücretinin de konuşulduğunu, Birliklerin önerileri içerisinde Çukurova’daki fiyatların Güzelyurt tarımına da yansıtılması olduğunu ve yazılı olarak da bunu bildirdiklerini söyleyen Akçın, “Bakanın bu noktada bize cevabı suyun işletmesinin kendilerinde olmadığı ve fiyatı kendilerinin belirlemediğidir. Suyu getirmek için çalışmaları sürdüreceklerini ama fiyat noktasında işletmenin devrede olduğunu bize ilettiler. Çukurova’daki fiyat dönüm başı 25 TL yıllıktır.”

                                     2012 Yılı(Ocak-Aralık)                         2013 Yılı (Ocak-Aralık)

                                   2013 Yılı(Ocak-Aralık)                         2014 Yılı (Ocak-Aralık)

                                   2014 Yılı(Ocak-Aralık)                         2015 Yılı (Ocak-Aralık)

                                    2015 Yılı(Ocak-Aralık)                         2016 Yılı (Ocak-Aralık)