2024 Nobel Ekonomi Ödülü’ne, kurumların oluşumu ve refaha etkilerine ilişkin çalışmalarından dolayı Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James Robinson layık görüldü.
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nde düzenlenen basın toplantısında, Nobel Ekonomi Ödülü’nün kazananları açıklandı.
Açıklamada, 2024 Nobel Ekonomi Ödülü’nü, kurumların oluşumu ve refaha etkilerine ilişkin çalışmalarından dolayı Türk Prof. Dr. Daron Acemoğlu, İngiliz Prof. Dr. Simon Johnson ve İngiliz Prof. Dr. James Robinson’un kazandığı bildirildi.
2023 Nobel Ekonomi Ödülü’nü, kadınların iş gücündeki yerine ilişkin çalışmalarından dolayı Harvard Üniversitesinde görevli Amerikalı Profesör Claudia Goldin kazanmıştı.
Daron Acemoğlu kimdir?
Acemoğlu, 3 Eylül 1967’de İstanbul’da dünyaya geldi.
Lisans eğitimini 1989’da İngiltere’deki York Üniversitesinde tamamlayan Acemoğlu, 1990’da Londra Ekonomi ve Siyasal Bilimler Okulunda (LSE) yüksek lisansını tamamlamasının ardından 1992’de aynı üniversiteden ekonomi alanında doktorasını aldı.
ABD’deki Massachusetts Teknoloji Enstitüsünde (MIT) Ekonomi bölümünde profesör olarak görevini sürdüren Acemoğlu, 2005’te ekonomik düşünce ve bilgiye yaptığı katkıdan ötürü John Bates Clark Madalyası’na layık görüldü.
Siyasi ekonomi, ekonomik kalkınma ve ekonomik eşitsizlik üzerine yaptığı çalışmalarla bilinen Acemoğlu, uzun süredir birlikte çalıştığı Simon Johnson ve James Robinson ile çok sayıda makaleye imza attı.
Acemoğlu, Robinson ile “Ulusların Düşüşü: Güç, Refah ve Yoksulluğun Kökenleri” ve “Dar Koridor”, Johnson ile “İktidar ve Teknoloji: Bin Yıllık Mücadele” kitaplarını kaleme aldı.
Ulusların ekonomik ve politik gelişmeleri arasındaki farklılıkların nedenini soruşturan ve devletlerin ekonomik sonuçlarını şekillendirmede kurumların oynadığı role dikkati çeken “Ulusların Düşüşü”, akademik çevrelerde ve medyada geniş ilgi gördü.
Simon Johnson ve James Robinson kimdir?
Simon Johnson, 1963 yılında İngiltere’nin Sheffield kentinde doğdu.
Lisans eğitimini Oxford Üniversitesinde tamamladıktan sonra Manchester Üniversitesinden yüksek lisansını alan Johnson, ABD’deki MIT’de ekonomi alanında profesör olarak ders vermeye devam ediyor.
İngiliz ekonomist James Robison da 1960 yılında dünyaya geldi.
ABD’deki Yale Üniversitesinde doktorasını tamamlayan Robinson, Chicago Üniversitesinde profesörlük görevini yürütüyor.
Nobel Ödülleri hakkında
İsveçli Alfred Nobel’in vasiyeti üzerine ölümünden sonra 9 Haziran 1900’de kurulan Nobel Vakfının insanlığa hizmette bulunanlara verdiği ödüller, dünyada en saygın ödüller olarak kabul ediliyor.
Nobel Ödülleri, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp olmak üzere 5 dalda en başarılı kabul edilen kişiler veya kuruluşlara veriliyor.
Bunlara ek olarak, Nobel Ekonomi Ödülü, 1968’de İsveç Merkez Bankasının Alfred Nobel’in anısına ekonomi dalında da ödül verilmesini kararlaştırmasıyla, ilk kez 1969’da verildi.
Nobel Ödülleri, her yıl Alfred Nobel’in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık’ta düzenlenen törenle sahiplerine teslim ediliyor.
Öte yandan ödüllerin 1901’deki başlangıcından bu yana verilmediği birkaç yıl oldu. Toplamda 49 defa yapılan ödül iptallerinin çoğu, Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında gerçekleşti.
Ödül törenleri, Kovid-19 salgını nedeniyle 2020 ve 2021’de de yapılamamıştı.